အေတြးရိပ္

ေရွ႕မွာ ေျပာခဲ့သလို ကိုသီလဆိုတဲ့ မိုင့္ဂရင့္ ေက်ာင္းဆရာေလးရဲ႕ ဇာတ္လမ္းေတြက ထူးေပမယ့္ မဆန္းတဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြပါပဲ။ မဆန္းရင္လည္း ဘာလို႔ ေရးျပ၊ ေျပာျပေနသလဲလို႔ အမနာပ ခ်ီးမြမ္းကဲ့ရဲ႕ရင္လည္း ခံရမွာ ပါပဲ။ အေျဖကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ကိုသီလက သူ႔အေတြ႔အၾကံဳေတြထဲကေန သိပ္ေျပာျပခ်င္တဲ့ ဇာတ္လမ္းက ေလးေတြကို မမ်ဳိႏိုင္၊ မသိပ္ႏိုင္လြန္းလို႔ ခုလို ေပထက္အကၡရာတင္ ေျပာျဖစ္ေနတာပါ။ ခုေျပာမယ့္ ဇာတ္လမ္း ကေလးကလည္း ကိုသီလရဲ႕ ျမန္မာစာ စာသင္ခန္းထဲက ကေလးေတြရဲ႕ စာစီစာကံုးကေလးေတြကို ဖတ္႐ႈအ ကဲခတ္ရင္း ကိုသီလရဲ႕ရင္ထဲမွာ နင့္ကနဲ၊ လႈိက္ကနဲ၊ လြမ္းေမာဖြယ္၊ ၾကည္ႏူးဖြယ္၊ အလွတရား ... စတဲ့ ခံစား မႈရသေတြကို မေျပာရရင္ မေနႏိုင္လြန္းလို႔ ခုလိုေျပာျပဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တာပါ။ စာနာနားလည္ ခံစားတတ္တဲ့ ႏွလံုး သားနဲ႔ နာပါေလ …။

၂၀၁၀၊ ေအာက္တိုဘာလထဲ ကိုသီလ အလုပ္လုပ္တဲ့ မိုင့္ဂရင့္ စာသင္ေက်ာင္းမွာ ပထမအစမ္းစာေမးပြဲစစ္ျဖစ္ တယ္။ ကိုသီလက ခုႏွစ္တန္းနဲ႔ ရွစ္တန္းကို ျမန္မာစာနဲ႔ အဂၤလိပ္စာ ႏွစ္ဘာသာ သင္ၾကားေနသူျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းဖြင့္ကတည္းက ကိုသီလခမ်ာ သူ တာ၀န္ယူထားတဲ့ အတန္းေတြကို ျမန္မာစာလည္း သင္၊ အဂၤလိပ္ စာလည္း သင္ခဲ့ရတယ္။ ျမန္မာစာဆိုရင္ ခုႏွစ္တန္းမွာ ဘုရားေလာင္း ဇာတက ၀တၳဳေတြကို သင္ရတယ္။ က ဗ်ာနဲ႔ သဒၵါလည္း ပါသေပါ့။ ရွစ္တန္းကိုလည္း ကဗ်ာ၊ သဒၵါနဲ႔ မေဟာ္သဓာဇာတ္ေတာ္ႀကီးကို သင္ရတယ္။

သင္႐ိုးၫြႊန္းတန္းက ျပည္တြင္းသင္႐ိုးၫႊန္းတန္းကို သင္ရတာပါ။ ကိုသီလ ေရာက္ေနတဲ့အရပ္က သူတပါးႏိုင္ ငံ နယ္စပ္္ဆုိေတာ့ စာအုပ္စာတန္းေတြကလည္း ရွားပါးတယ္။ ျပည္တြင္းသင္႐ိုးကို ေစ့ငုၾကည့္ေတာ့ ၂၀၀၀ ခု ႏွစ္မွာ အသစ္ျပဌာန္းလိုက္တာ ျဖစ္ေနတယ္။ ကိုသီလတို႔ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀က သင္ခဲ့ရတဲ့ သင္႐ိုးေတြ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ကိုသီလခမ်ာမွာလည္း ဒီႏွစ္မွ ေက်ာင္းရဲ႕လိုအပ္ခ်က္အရ ျမန္မာစာ ကုိ စတင္သင္ေပးရတာဆိုေတာ့ သင္ရင္းနဲ႔ သင္႐ိုးကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေလ့လာေနရတာျဖစ္တယ္။

ဒီမွာတင္ ကိုသီလနဲ႔ ျမန္မာစာသင္႐ိုး ကြိဳင္ေတြတက္ေတာ့တာေပါ့။ မေဟာ္သဓာ ေရးသားသူ မင္းပူး ဦးၾသ ဘာသနဲ႔ ကိုသီလတို႔ရဲ႕ ျပႆနာကိုလည္း ေရွ႕မွာ ေရးျပခဲ့ၿပီးၿပီ။ ကဗ်ာဆိုလည္း ျပႆနာေတြက ရွိေနတယ္။ ဆိုခ်င္တာက ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ အသစ္ျပဌာန္းလိုက္တဲ့ အလယ္တန္း ျမန္မာစာသင္႐ိုးဟာ ပေဒသရာဇ္ ေခတ္ထဲ ကေလးေတြကို အဓမၼ ေခၚသြားတာျဖစ္ေနတယ္။ ေခတ္စမ္းစာဆိုရင္ အေတာ့္ကို နည္းတယ္။ နည္း တာမွ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း မပါဘူး၊ ေဇာ္ဂ်ီ မပါဘူး၊ မင္းသု၀ဏ္ မပါဘူး၊ ဒဂုန္တာရာဆိုရင္ ေ၀လာ ေ၀းေပါ့။ ဆိုေတာ့ ကေလးေတြခမ်ာ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ရဲ႕နန္းေတာ္ထဲ ေရာက္သြားၿပီး ထီးသုံး၊ နန္းသံုးစာေတြ၊ ဘုန္းေတာ္ဖြဲ႔ေတြ၊ ဆင္စြယ္နန္းထက္က ၿပိဳးၿပိဳးျပက္ျပက္ လွ်ပ္ေပၚေလာ္လီ ပၪၥလက္၀ကၤပါထဲမွာ ဘုမသိ၊ ဘ မသိ အျဖစ္ေတြနဲ႔ ပိတ္မိေနေတာ့တာေပါ့။

ဗမာျပည္ရဲ႕ လက္ရွိပညာေရးအေျခအေနကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တကယ့္ကို ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀း ေျပာရမွာပါ။ ေကာင္းတာဆိုလို႔ ဆရာဒဂုန္တာရာရဲ႕ ‘ေမ’ ၀တၳဳဇာတ္သိမ္းမွာ ေျပာခဲ့သလို “အေကာင္းကို ရွာသည္။ အ ေကာင္းကား မေတြ႔” ဟု ေျပာရမွာပါ။ ကေလးေတြရဲ႕ ပခံုးေပၚ မႏိုင္၀န္တင္ေပးလိုက္ေတာ့ ခါးက်ဳိးသြားတာ သာ အဖတ္တင္သလိုမ်ဳိးေပါ့။ ပေဒသရာဇ္ အသံုးအႏႈန္းေတြကလည္း ကေလးေတြအတြက္ ေခတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီ စြာ အၿမိဳက္မျဖစ္၊ အဆိပ္သာျဖစ္ေနတာကို ကိုသီလခမ်ာ ရင္ေမာစိတ္နာနဲ႔ ခံစားျဖတ္သန္းခဲ့ရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ထားပါေလ။ ဒီဇာတ္လမ္းရဲ႕ လိုရင္းကုိ ဆက္ရေအာင္ပါ။ ကုိသီလ တာ၀န္ယူထားတဲ့ အလယ္တန္းအဆင့္မွာ ျမန္မာစာေရာ အဂၤလိပ္စာမွာပါ စာစီစာကံုးက မသင္မျဖစ္သင္ရတယ္။ စာစီစာကံုးဆိုတာက တခ်ဳိ႕က ရသစာ တန္းလို႔လည္း ေျပာၾကတယ္။ အဂၤလိပ္ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ အက္ေဆးေပါ့။ နိဒါန္း၊ စာကိုယ္၊ နိဂံုးဆိုတဲ့ ေဖာ္ မက္ႀကီးကိုေတာ့ မျဖစ္မေန မိတ္ဆက္ေပးရတာေပါ့။ ဒါေပသည့္ အဲဒီေဖာ္မက္ႀကီးထဲကေန ကေလးေတြကို ေရးတတ္၊ ေရးႏုိင္ေအာင္ ကိုသီဟက ေၾကာင္းေပးတယ္။ ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္တို႔၊ အဖြဲ႔အႏြဲ႔အလွတို႔၊ အျဖစ္အ ပ်က္ေတြအေပၚမွာ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာခံစားမႈတို႔၊ ဇာတ္လမ္းအျဖစ္အပ်က္ေပၚမွာ အဘိဓမၼာအေတြးအေခၚကို ထုတ္ ယူဆင္ျခင္တင္ျပမႈေတြနဲ႔ ကေလးေတြကို ဒုကၡမေပးမိေအာင္ ေရွာင္ရ ရွားရတာေပါ့ေလ။

ကေလးေတြကိုေတာ့ ကိုသီလက စာမ်ားမ်ား ဖတ္ခိုင္းတယ္။ အတန္းထဲမွာ စာစီစာကံုးေတြကိုလည္း ေခါင္းစဥ္ ေတြေပးၿပီး မ်ားမ်ား ေရးခိုင္းတယ္။ “ခ်စ္ေသာ ေမေမ (သို႔) ခ်စ္ေသာ ေဖေဖ”၊ “ငယ္ဘ၀ စာသင္ေက်ာင္းက ေလး”၊ “အခင္မင္ရဆံုး သူငယ္ခ်င္း” ... စသျဖင့္ ကေလးေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ႏိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာေတြကို ေရးခိုင္းခဲ့တယ္။ ပထမေတာ့ ကေလးေတြခမ်ာ စာကို ဘယ္ကစေရးရမွန္းမသိေအာင္ အခက္ေတြ႔ေနၾကတယ္ ေပါ့။ ကုိသီလကလည္း ကမၻာေက်ာ္ စာေရးဆရာႀကီးတဦးရဲ႕ အဆိုအမိန္႔တခုကို ကေလးေတြကို မိတ္္ဆက္ ေပးလိုက္တယ္။ ဘာမွ်မေရးရေသးတဲ့ စာရြက္ေပၚမွာ ပထမဆံုး စာတေၾကာင္းကို ေခါင္းစဥ္နဲ႔ကိုက္ေအာင္ ခ် ေရးလိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ အဲဒီစာေၾကာင္းရဲ႕ ေစ့ေဆာ္ရာအတိုင္း ေၾကာင္းက်ဳိးဆက္စပ္ေရးဖြဲ႔သြားဖို႔ပါပဲ။ မုဆိုးကို စိုင္ က အမဲလိုက္ရင္း သင္ေပးသြားလိမ့္မယ္ေပါ့ေလ။

အဲဒီလိုနဲ႔ ပထမအစမ္းစာေမးပြဲ မေျဖမီ ကိုသီလရဲ႕ ခုႏွစ္တန္း၊ ရွစ္တန္းကေလးေတြ အနည္းဆံုး စာစီစာကံုး ေလးပုဒ္စီ ေရးျဖစ္ခဲ့တယ္။ စာေမးပြဲမွာလည္း ကိုသီလက စာသင္ခန္းထဲမွာ သင္ခဲ့တဲ့ စာစီစာကံုးေခါင္းစဥ္ေတြ ကိုပဲ ခြၽဳိက္စ္ေပးၿပီး ေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပး ေျဖဆိုခုိင္းခဲ့တယ္။ တခ်ဳိ႕ကေလးေတြဆိုရင္ ျမန္မာစာစာစီစာကံုးကို ေလး မ်က္ႏွာေလာက္ ေရးထားတာကုိ ကိုသီလ အမွတ္ျခစ္ရင္း အံ့ၾသ၀မ္းသာ ေတြ႔ရွိခဲ့ရတယ္။

ခုႏွစ္တန္းေရာ ရွစ္တန္းမွာပါ ပါတဲ့ စာစီစာကံုးကေလးတပုဒ္က “ငယ္ဘ၀ စာသင္ေက်ာင္းကေလး” ျဖစ္တယ္။ ကေလးေတြဆိုေပမယ့္ အရြယ္ေရာက္စ ကေလးေတြ ျဖစ္ေနတာမို႔ ကေလးတိုင္းမွာ ငယ္ဘ၀ကိုယ္စီ ရွိေနၾက တယ္။ လက္ရွိေက်ာင္းကလည္း သူတပါးႏိုင္ငံနယ္စပ္က မိုင့္ဂရင့္ ေက်ာင္းဆိုေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ေနခဲ့ရတဲ့ ငယ္ဘ၀ ေက်ာင္းကေလးေတြ ကိုယ္စီရွိခဲ့ၾကတယ္ေပါ့ေလ။ တခ်ဳိ႕က ဇာတိေျမက ေက်ာင္းကေလးေတြ အ ေၾကာင္းကို ေရးၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က ဒုကၡသည္စခန္းထဲက ၀ါးနဲ႔အတိၿပီးတဲ့ စာသင္ေက်ာင္းကေလးေတြ အ ေၾကာင္းကို ဖြဲႏြဲ႔ၾကတယ္ေပါ့။ ထူးျခားတာက သူတို႔ခံစားမႈကို ႐ိုးဂုဏ္အျပည့္နဲ႔ ေရးဖြဲ႔ထားမႈေတြပါပဲ။ ကိုသီလခ မ်ာ စာစစ္ေနရင္းက သူတို႔ဇာတိေက်ာင္းကေလးေတြထဲ ေရာက္သြားလိုက္၊ ဒုကၡသည္စခန္းထဲက ၀ါးနဲ႔အတိ ၿပီးတဲ့ စာသင္ေက်ာင္းကေလးေတြထဲ ေရာက္သြားလိုက္။ သူတို႔နဲ႔အတူ စာအံလိုက္၊ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္း ဆို လိုက္၊ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္လိုက္၊ လက္ပိုက္လိုက္နဲ႔ေပါ့ဗ်ာ။

အဲ … ေနာက္အမ်ားဆံုး ေရးၾကတဲ့ တပုဒ္က “ခ်စ္ေသာ ေမေမ (သို႔) ခ်စ္ေသာ ေဖေဖ” ဆိုတဲ့ စာစီစာကံုးပါပဲ။ အဲ ... အဲဒီစာစီစာကံုးက်ေတာ့ ကိုသီလခမ်ာ ငယ္ဘ၀စာစီစာကံုးကလို ၾကည္ႏူးမႈေတြ၊ ပီတိေတြမရေတာ့ဘူး။ ဘယ္လိုခံစားခ်က္ေတြ ရလိုက္သလဲဆိုေတာ့ …

“အေမရွိေသာ္ျငား အေဖမရွိဘဲနဲ႔ သားသမီးမ်ားကို မေမြးဖြားႏိုင္ပါ”

ကိုသီလရဲ႕ အျပံဳးဟာ အေတြးထဲမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားပါတယ္။ ဆက္ဖတ္ေတာ့ …

“အေမ မရွိတဲ့ေနာက္ အေဖသည္ သားသမီးမ်ားအတြက္ စီးပြားေရးကို ေနပူမေရွာင္ မိုးရြာမေရွာင္ ကုန္း႐ုန္းရွာ ခဲ့ပါသည္။ အေဖက သမီး ဘယ္ကိုမွ မသြားပါနဲ႔၊ အေဖတို႔နဲ႔ပဲ ေနပါ။ သမီးတို႔ မိန္းကေလးေတြဟာ ဘယ္ေနရာကို ေရာက္ေရာက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လံုျခံဳေအာင္ ထိန္းသိမ္းတတ္ဖို႔ လိုတယ္သမီး”

ကေလးတေယာက္ရဲ႕ သူ႔ဘ၀၊ သူ႔အေတြ႔အၾကံဳေတြထဲက သင္ၾကားခ်က္၊ အဘိဓမၼာ။

“က်မ အေဖ တားေနသည့္ၾကားမွ အေဖ့ကို လမ္းခြဲခဲ့သည္မွာ ခုဆို ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။ အေဖက သမီးကို လိုက္ရွာခဲ့သည္။ အေဖ၏ဘ၀ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္တြင္ သမီးကို ေတြ႔ခြင့္ရပါရေစဟု ေတာင္းဆိုေၾကာင္း အေဖ့၏ ေနာက္မိန္းမျဖစ္သူက က်မကုိ လာေျပာပါသည္။ သမီးျဖစ္သူ က်မက အေဖ့ကို ေတြ႔ဆံုခြင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ ဒါကို အေဖသိသြားခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ….”

ေနာက္တပုဒ္က ...

“အေဖ့ကို မျမင္မေတြ႔ဖူးခဲ့ေသာ အေဖမရွိေတာ့တဲ့ သမီးရဲ႕ဘ၀မွာ အေမဟာ အေမလည္းျဖစ္၊ အေဖလည္းျဖစ္ ခဲ့သည္။ သမီးတို႔ ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္ကို ေကြၽးေမြးဖို႔၊ ပညာသင္ၾကားေပးဖို႔ အေမသည္ ေနပူစပ္ခါးမေရွာင္ ေစ်းဗန္းေခါင္းရြက္ တလမ္း၀င္ တလမ္းထြက္ ေစ်းေရာင္းခဲ့ပါသည္။ သမီးတို႔ေနသည့္ အိမ္ကေလး ယိုင္နဲ႔ၿပိဳလဲ သြားေသာအခါ အဘိုးျဖစ္သူက သူတပါးတြင္ အတိုးခ်ၿပီး အိမ္ကို ျပင္ေပးခဲ့ရသည္။ အေမက ေစ်းဗန္း ေခါင္း ရြက္ဘ၀ျဖင့္ အဆင္မေျပေသာအခါ ကယ္ရီ၏ အကူအညီျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံကို အလုပ္လုပ္ရန္ စြန္႔စားထြက္ခြာခဲ့ ပါသည္။ ထိုင္းေရာက္ေတာ့ အေမ့ကို ကယ္ရီက လိမ္ညာေရာင္းစားခဲ့ပါသည္။ ခုထိ အေမႏွင့္ ျပန္လည္မဆံု ေတြ႔ႏိုင္ေသးပါ …”

ဒါပါပဲ … ကိုသီလရဲ႕ ကေလးေတြေရးတဲ့ စာစီစာကံုးေတြက ႐ိုးဂုဏ္အျပည့္၊ ဘ၀အနာေတြ အျပည့္၊ အားမာန္ ေတြအျပည့္နဲ႔ပါ။ ကိုသီလက ကဗ်ာတုိ ကဗ်ာစ၊ စာတို စာစ ေရးဖြဲ႔ခံစားတတ္သူ ျဖစ္ေလေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ စာစီစာကံုးေတြကို စစ္ေဆးခံစားေနရင္းက တခါတခါ ကိုသီလရဲ႕ မ်က္ႏွာမွာ အျပံဳး၊ တခါတေလ ကိုသီလရဲ႕ ရင္ထဲက သက္ျပင္းေမာ၊ တခါတရံ ကိုသီလရဲ႕မ်က္၀န္းမွာ မ်က္ရည္စေတြႏွင့္ …။ ။

ကမာပုလဲ